In de afgelopen maanden zijn er in tal van gemeenten initiatieven rond Tiny Houses gestart. In dit eerste artikel in een serie over Tiny Houses beschouwen we de initiatieven van gemeenten in relatie tot huidige en toekomstige regelgeving.

De volgende tekst “de Omgevingswet komt er aan” zal veel gemeenteambtenaren in de ruimtelijke ordening erg bekend in de oren klinken. Ongeveer elke gemeente zit met de handen in het haar hoe ze deze wet moet toepassen. Hoe de organisatie veranderd moet worden, qua werkwijze, maar belangrijker: in het verplichte meedenken met de initiatiefnemer. Daadwerkelijke invulling en dit meedenken vanuit deze omgevingswet komt bij het dossier Tiny Houses steeds duidelijker naar boven.

Binnen de omgevingswet worden gemeenten verplicht om mee te denken met de particuliere initiatiefnemer, de persoon of het bedrijf dat iets verzoekt met een omgevingsvergunning. Dit leidt tot maatwerk. Waar het omgevingsrecht momenteel is opgebouwd met “nee, tenzij”, bijvoorbeeld voor uitzonderingen op een bestemmingsplan, wordt het vanaf 20192020 al “ja, mits”. Hierbij is het doel leidend.

Binnen de Tiny House community in Nederland zullen zulke ontwikkelingen met gejuich worden ontvangen; niet meer de gemeente die de deur direct dichtgooit en veinst met “toch écht verplichte regelgeving”, zoals het Bouwbesluit. Maar wacht… het Bouwbesluit kan momenteel al ontweken worden als een gemeente dat zelf wil! Via de Crisis- en Herstelwet is een uitzondering aan te vragen voor experimenten. Indien de gemeente dit heeft aangevraagd, zal dit ruimere mogelijkheden bieden voor (onder andere) Tiny House-initiatieven.

En waarom zou een gemeente niet zelf alvast beginnen met die denkwijze van “ja, mits”? De gemeente Lelystad heeft dat reeds in een vroeg stadium gedaan. Ze heeft afgelopen lente een eigen, brede, definitie vastgesteld voor Tiny Houses, om de ontwikkelingen voor te zijn. Daarnaast zijn er potentiële ontwikkellocaties voor Tiny Houses geselecteerd, zodat initatieven sneller leven kunnen worden ingeblazen. Het eerste Tiny House moet nog geplaatst worden, maar met het meedenken zit het daar alvast goed.

Een ander intiatief is in Den Helder begonnen. Daar is een onverwachte partner aan de zijde van de Tiny House-initiatiefnemers verschenen: de woningstichting. De Woningstichting Den Helder heeft namelijk in samenwerking met de gemeente grond ter beschikking gesteld, de Falga-tuinen, en bestemd voor permanente bewoning door middel van Tiny Houses. De eerste bewoners zijn daar inmiddels gearriveerd.

Het eigenaarschap voor vergunningen, ideëen en ontwikkelingen komt dus steeds meer bij de gemeente te liggen. Waar de gemeente, in plaats van initiatiefnemers laten dolen, in een vroeg stadium in haar ruimtelijke regelgeving en toepassing hiervan ruimte maakt, zal dit sneller resultaten oogsten. Tot slot wordt de organisatie hiermee alvast voorbereid op het nieuwe denken vereist in de Omgevingswet.

Wilt u meer weten over hoe het inzicht in speelveld van regelgeving, besluiten, initiatieven en toekomstige wetgeving elkaar sterker kan maken? Neem dan contact op met de adviseurs van Weltevreden B.V.

Foto: Tiny House Greenmoxie en kaart Mijdrecht. Bewerking: Weltevreden B.V.

Bent u benieuwd naar wat nu eigenlijk een Tiny House is? Lees dan verder in deel 2 van de Tiny House serie.